‘Het allerbeste uit een combinatie halen; dat vind ik het mooiste’
Al meerdere keren kwam Nieske Pohlmann voorbij in Bit&Cap. Maar nog niet eerder spraken we haar uitgebreid over haar eigen bedrijf Paardenluisteren en de reis die zij zelf maakte in paardenland. Een reis die haar leerde om door te zetten, niet op te geven en vooral groot te blijven dromen.
Zeg je Nieske, zeg je paarden. Is dat altijd zo geweest?
“Ja, het paardenvirus zat er al vroeg in bij mij. Met acht jaar kreeg ik een shetlander, Zwartje. Het huwelijkscadeau aan de kinderen toen mijn moeder ging hertrouwen. Daarna kwam Joris, een grote C-pony. Met hem reed ik mijn eerste wedstrijdjes. Hulp had ik niet. Ik deed het allemaal alleen. Daar ging ik, stappend naar de ponyclub. Een emmertje aan mijn zadeltje geknoopt, met een halstertje, schaartje, tape en elastiekjes erin. Als ik een winstpuntje haalde, kon ik daar een half jaar op teren. Voor wedstrijden verder weg vroeg ik een trailer te leen bij Ome Jan, onze buurman. Een paardenhandelaar en heel grote man. Kwam ik daar binnen, terwijl hij daar zat achter zijn krant. Ging die krant naar beneden: “Ja, dat kan wel.” Mijn ouders brachten me dan naar concours. Maar ik moest die trailer daarna van binnen en buiten helemaal gewassen teruggeven. Tja, best spartaans allemaal.”
Al op jonge leeftijd ben je gaan lesgeven?
“Een paar kilometer bij ons vandaan was een camping. Daar had ik een briefje opgehangen: ‘Ponyrijden, 3 gulden per half uur.’ Naast Joris stond thuis intussen ook Beauty, de B-pony van mijn broertje en zusje. Sommige kinderen spaarden het hele jaar hun zakgeld op om in de zomervakantie elke dag bij mij te kunnen rijden op die pony’s. Ik herinner me dat ik een schriftje met namen had. Op den duur stonden daar wel 200 kinderen in. Een hele mooie tijd.”
Toch ben je na de middelbare school niet meteen verder gegaan in de paarden?
“Aanvankelijk wilde ik Diergeneeskunde gaan studeren. In mijn eigen tijd ging ik al veel met dierenartsen mee de boer op. Tot ik me realiseerde dat zij amper tijd hadden voor eigen dieren. Dus ik dacht, heel pragmatisch: Ik word manager, dan verdien ik veel geld en bel ik die dierenarts gewoon als ik ‘m nodig heb, haha. Na mijn studie Technische Bedrijfskunde kwam ik terecht op kantoor. Dat heb ik anderhalf jaar volgehouden. Twee zusjes in Hengelo (Gelderland), die samen een manege runden, opperden toen om daar van mijn paardenhobby mijn werk te maken.”
Zo gezegd zo gedaan?
“Ik kreeg vijf lesuurtjes in de week, terwijl ik minstens dacht dat ik daar aandeelhouder zou worden, want ik had immers Bedrijfskunde gestudeerd. Geen idee hoe ik erbij kwam. In die tijd had ik zelf twee grote paarden. De een atactisch, de ander ooit bestemd voor de slacht. Maar met die laatste reed ik wel mooi Z1 dressuur. Ik besloot een advertentie te plaatsen in het plaatselijke suffertje: ‘Ik ben Nieske, rijd Z1 dressuur met een van de slacht gered paard. Misschien kan ik jou ook verder helpen. Tien euro per uur.” Binnen zes weken had ik 23 lesklanten. Het ging van mond op mond.”
Eh.. Z1 dressuur? Jij bent toch juist meer van de freestyle?
“Beiden. Mijn paarden waren afdankertjes. Niet de makkelijksten. Daardoor ging ik zoeken naar andere manieren dan ‘metsel dat hoofd maar vast’ en ‘geen gelul kop in de krul’. Zo kwam ik vanzelf in aanraking met mensen die verder keken. Niet alleen op fysiek, maar ook op mentaal vlak. In 2008 zag ik een demo van Emiel Voest in Vorden. Vooral de combinatie van grondwerk en rijden sprak me aan. Zijn methodiek is voor mij een fijne basis gebleken om traditioneel en natural horsemanship met elkaar te verbinden. Maar ik zocht zelf naar meer connectie en verbinding met de paarden.”
In 2018 ben je uitgeroepen tot Hippisch Achterhoeker van het jaar, vanwege de combinatie ORUN met freestyle. ‘Een pionier’, werd je genoemd. Zie jij jezelf ook zo?
“Toen wel. Nu zijn er veel meer die dat doen. Maar destijds werd ik met de nek aangekeken, als geiten wollen sok beschouwd. Mensen vonden me maar zweverig. “Paardenmensen hebben dat niet nodig”, werd er gezegd. En: “Wat moet jij bij Voest? Wat heb jij daar nog te leren? Je zit toch al je hele leven tussen de paarden?” Maar júist als we alles wat we op intuïtie goed doen, bewust kunnen gaan inzetten, wordt het nog veel krachtiger. Heel veel doen we automatisch goed, maar ook heel veel niet. Dingen waar je in het rijden tegenaan loopt, loop je feitelijk in het grondwerk ook al tegenaan. Maar omdat je daar niets mee doet, ben je je er niet bewust van. Terwijl álles begint op de grond. Hoeveel mensen worden er niet door hun paard van of naar de wei gebracht? Dáár moet je training al beginnen.”
Duidelijk. Maar niet per se.. nieuw? Waarin onderscheid jij je van andere instructeurs?
“Door de hoeveelheid moeilijke paarden die ik in handen heb gehad, kan ik bijna voor elk probleem wel een oplossing vinden. Ik ben extreem allround, doordat ik met vrijwel alle problemen zélf te maken heb gehad. Zodoende put ik uit veel pure, eigen ervaring. Dankzij al die afdankertjes die ik had, heb ik nu een hele grote ‘gereedschapskist’. Kennis die ik heel graag wil delen met mijn klanten - die trouwens al net zo allround zijn. Ik heb recreanten met tinkers en haflingers. Maar ook dressuurruiters. Laatst zelfs een percheron die ik zadelmak heb gemaakt.”
Is er een Nieske-methode?
“Nee, die is er júist niet. Dat past niet bij mij. Ik voel jouw paard aan en weet op dat moment wat ik het beste kan doen. Maar ik heb geen standaard aanpak. Behalve dan dat er bij mij altijd een deel grondwerk bij zit. Wanneer iemand zijn paard van de trailer afhaalt en gaat opzadelen; daar begint het al. Verder vraag ik bij hulpteugels altijd direct waarom iemand denkt die nodig te hebben. Want vaak is het een gebrek aan ruitertechniek, een kwestie van timing. Maar één Nieske-methode? Nee, die is en komt er niet. Omdat ik mezelf niet wil vastleggen. Daarmee zou ik mezelf beperken. Op het moment dat je denkt dat je alles weet, ben je verloren. Dan sluit je jezelf af. Ik wil open blijven staan voor nieuwe kennis en invloeden. Blijven verbreden en verdiepen. Uiteindelijk wil ik de allerbeste instructeur worden. Hoewel ik weet dat dat niet haalbaar is, want dan ben ik opgegeven en sta ik niet meer open om zélf te leren.”
Nooit uitgeleerd dus?
“Nooit! Ik vind zoveel leuk en interessant binnen de paardensport. Ik ben altijd aan het zoeken naar mensen van wie ik één op één kan leren, maar met wie ik bijvoorbeeld ook clinics kan organiseren. Zo zijn hier afgelopen jaar onder meer Honza Bláha, Mirjam Dunkel en Jim Thomas geweest en organiseerde ik eerder clinics met Matthias Geysen. Maar er komt hier evengoed regelmatig een grand prix ruiter om les te geven aan mensen uit de omgeving. Ik krijg zelf ook les van hem. Daar pak ik dan mijn dingen uit. Dat is die andere, traditionele, kant van mij. Die twee werelden liggen niet meer zo ver uit elkaar als eerder. Andersom merk ik dat hij weer dingen van mij oppikt die hij op zijn beurt verwerkt in zijn lessen, zoals meer de rust erin of een oefening in kleine stapjes knippen.”
Een succesvol paardenbedrijf op een prachtige locatie; heeft dat kleine, stoere meisje met dat emmertje aan haar zadeltje het toch maar allemaal geflikt!
“Ik zeg weleens, geluk kun je afdwingen. Droom altijd groot. Al blijft daar maar een klein deel van over, dan is dat nog altijd meer dan dat je niets gedroomd had. Zoveel instructeurs hebben in het verleden tegen mij gezegd: “Nieske, als jij verder wilt komen, moet je een ander paard kopen.” Dat maakte me altijd heel verdrietig, want dan dacht ik: Dit is mijn maatje! Ik heb niks anders, kan niks anders kopen en ik wil ook niks anders. Ik houd van dit paardje. Juist uit een heel gewone combinatie het beste kunnen halen; dát vind ik het mooiste.”
Wie is Nieske?
Nieske Pohlmann is al ruim twintig jaar professioneel allround instructeur in dressuur, springen, grondwerk en horsemanship. Daarnaast heeft ze veel ervaring met zadelmak maken, paarden met gedragsproblemen en problemen met trailerladen. Naast de ORUN rondde Nieske de Freestyle Academy van Emiel Voest af. Sinds november 2021 is ze met haar bedrijf Paardenluisteren gevestigd in het Gelderse Aalten, alwaar ze regelmatig clinics organiseert met diverse trainers uit binnen- én buitenland.