‘Als een koe mij aankijkt ben ik verkocht’
Als kind al was ze gefascineerd door het boerenbedrijf. Én door fotografie. Jaren later slaagde Yvonne erin om van haar hobby haar beroep te maken. Maar tegen de schoonheid van een koe kan niets op. “Zet mij maar met een klapstoel in de stal. Ga ik lekker koeien kijken!”
“Kijk! En hier, deze! Die heb ik zomaar onderweg gemaakt. Lag ik in de berm om die foto te maken.”
Bij elke koeienfoto die Yvonne van Driel (57) laat zien, is ze even enthousiast. En bij elke plaat heeft ze een mooi verhaal. Vol passie praat de fotografe over ‘haar koeien’. Een passie die al op jonge leeftijd begon.
Yvonne: “Ik ben geboren en getogen in Bodegraven, in het Groene Hart. Verschillende vriendinnetjes woonden op een melkveebedrijf. Altijd als ik daar kwam, was ik onder de indruk van zo’n plek en van die dieren. De geur, de grootsheid van die koeienlijven.. Ze hebben iets prehistorisch. Dáár is de voorliefde voor koeien ontstaan, denk ik.”
Maar zoals voor zovelen geldt, nam ook Yvonne’s leven een heel andere wending.
Ze volgde de opleiding Interieurarchitectuur aan de Kunstacademie. “Dat had te maken met de baan die ik in het vooruitzicht had.”
Toch bleef de boerderij trekken. Bijna tien jaar woonde ze in het Drentse dorpje Elp pal naast een melkveehoudersfamilie. Regelmatig haalde ze er haar hart op. “Ik hielp er vrijwillig mee. Omdat ik het zo leuk vond.”
Ondertussen groeide de drang om de dieren daar vast te leggen met haar camera. “Mijn andere passie, fotografie, zat er ook al jong in. Van mijn oma kreeg ik ooit een oud analoog cameraatje waarmee ik foto’s maakte in Diergaarde Blijdorp.”
Yvonne herinnert zich hoe ze op het melkveebedrijf eens foto’s maakte van een koe die een keizersnede onderging: “Met mijn ogen dicht stond ik die foto’s te maken. De boer en zijn gezin vonden het hilarisch.”
Nadat ze negen jaar geleden voor haar nieuwe liefde Albert, niet toevallig een klauwverzorger en rundveepedicure, naar het Friese Akmarijp verhuisde, besloot Yvonne de sprong te wagen en professioneel agrarisch bedrijfsfotografe te worden.
De bedrijfsfotografe en de hobbyfotografe
“Opdrachtgevers in de agrarische sector huren mij in om foto’s of videoreportages te maken van hun bedrijf. Dat kan bijvoorbeeld een loonbedrijf zijn, maar ook een dierenarts, een veehouder, een veevoederproducent of een stalbouwbedrijf.”
Als bedrijfsfotografe komt Yvonne zodoende bij vele verschillende ondernemers in de agrarische sector over de vloer. Maar deze dame weet heel goed waar ze mee bezig is.
Yvonne: “Wanneer ik bij aankomst op een bedrijf een schone overall uit de auto trek, zie je ze denken: “Dat is er één die weet wat ze aan het doen is.” Het grootste compliment is wanneer de opdrachtgever mij naderhand vrij laat en mijn gang laat gaan in de stal of in de wei. Dat geeft me de mogelijkheid de krenten uit de pap te halen.” Haar ogen sprankelen alleen al bij de gedachte. “Dáár stopt de professionele Yvonne en begint de hobbymatige.”
Het is precies die interactie, de oprechte betrokkenheid en het wederzijds vertrouwen tussen fotografe en opdrachtgever die resulteren in de mooiste plaatjes. Het liefst van.. koeien!
“Ik voel me zeer gezegend met mijn talent gecombineerd met mijn interesse voor deze sector. Wanneer ik een trekker zie die op het land aan het werk is, wil ik daar naar kijken en die vastleggen. Maar zie ik koeien, dwaal ik direct af.”
Onderwijl zoekt ze naar een foto van een boer in de wei, terloops gekiekt naast zijn naar eigen zeggen lievelingskoe. Yvonne, terwijl ze de foto laat zien: “Hier krijg ik dus kippenvel van!”
Spiegels van de ziel
Op stal of op de wei, dat maakt Yvonne bij het fotograferen niet eens zoveel uit. “Het oogcontact, dát is mijn handtekening. De ogen als spiegels van de ziel. Als een koe mij aankijkt, ben ik verkocht. Dan kan ik haar niet meer loslaten.”
Opnieuw duikt ze in haar indrukwekkende archief. Op elke foto is de liefde voor de dieren haast voelbaar.
“Kijk, die nieuwsgierigheid. En hier, die neus. Dan ga je lezen over de koeienneus en kom je erachter dat die is als een vingerafdruk. Die is uniek!”
De fascinatie voor de koe gaat bij Yvonne verder dan alleen de oogopslag. “Dat enorme grote lompe en logge lijf! Wat dat doet; hoe het melk maakt. Daarbij de tekening van de vacht. En kijk eens naar zo’n kop! Die wimpers, de haardracht!”
Hoewel ze als hobbyfotografe haar hart heeft verpand aan het wezen van de koe, behoudt ze als bedrijfsfotografe bewust een beroepsmatige blik.
Yvonne: “Een koe heeft een gemiddelde levensduur van 5 á 6 jaar. Dan gaat ze naar de slacht. Ik zie dat niet als dierenleed. Als ik weet dat zo’n dier het goed heeft gehad, is het wat mij betreft oké.”
Intussen prijkt er op het scherm een foto die Yvonne maakte op een kalveropfokbedrijf. “Kijk, die koppies. Die plek was voor mij wel ‘het randje’ hoor. Maar ik wil de dieren niet gaan vermenselijken. Het gaat bovendien niet werken als ik me op zo’n bedrijf als softie ga opstellen.”
Toch heeft Yvonne wel degelijk een favoriete koe. Een tweejarige Montbéliarde, eigendom van haar overbuurman, een melkveehouder.
“Ja, ik heb een zwak voor haar kop,” zegt ze, wijzend op een canvas aan de muur. “Dat was tijdens het gouden uurtje. Stond ze aan de andere kant van de sloot. Die witte kop met die roze neus.. Dan ben je mij kwijt. Maar ik vind het niet zielig als ze over een paar jaar weer gaat. Dan heeft ze een mooi leven gehad.”
Missie
De onzekerheid in de agrarische sector en onder melkveehouders is groot. Yvonne maakt de kopzorgen van de ondernemers tijdens haar werk van dichtbij mee.
“Met name de opvolging is een probleem. Veel boeren stoppen ermee, omdat de wet- en regelgeving steeds strenger wordt.”
Misschien wel juist daarom is het respect dat ze voelt voor hen zo groot. Want Yvonne weet als geen ander hoe hard het werken is.
“De schoonheid van de beesten die ze hebben en de sereniteit en de rust die er heersen op stal staan één op één met hoe het bedrijf functioneert. De koe is de spiegel van de stal, van het bedrijf,” weet ze. “Als er rust is, is dat een teken dat de koeien tevreden zijn. Dan staan ze niet te loeien.”
De meeste boeren kunnen Yvonne’s enthousiasme voor de koe wel waarderen. Iets waar zij dan weer de vruchten van plukt. Regelmatig wordt ze door hen persoonlijk getipt.
“Vorige zomer werd ik gebeld door een boer uit Noord-Holland. Zijn koeien stonden op dat moment achter een veld met tulpen. Die zouden de andere dag gekopt worden. Dus als ik nog wat wilde, moest ik snel zijn.” Het leverde misschien wel Yvonne’s allermooiste koeienfoto tot nu toe op.
Voorlopig staan er bij de fotografe nog meer dan genoeg plannen en ideeën op stapel. Onder andere een expositie en een boek over de haardracht van de koe. “Mijn enige probleem is een gebrek aan tijd.”
Een kalender met koeienfoto’s is er al. “Die heb ik vooral gemaakt als dankjewel voor mijn klanten. Maar de plaatselijke boekwinkel verkoopt ‘m ook.”
Ze doet een greep uit een kartonnen doos vol keurig verpakte puzzels, gemaakt van de tulpenfoto. Ook een probeersel.
Yvonne: “Ik heb zóveel mooi materiaal! Mijn missie is om dat meer te gaan delen. Niet om er beter van te worden, maar voor liefhebbers.”
Hoe het ook loopt, de fascinatie voor het boerenbedrijf en met name de koe zullen nooit verdwijnen.
“De passie voor dat dier zit in mijn bloed. Op mijn oude dag zal ik waarschijnlijk nog steeds te vinden zijn in de koeienstal.” Ze is even stil en zegt dan: “Het is levende have. Dat laat zich niet regisseren. Je kunt zo’n foto niet plannen. Dat betekent geduld. De koeien hebben me geleerd om te leven in het moment. Zet mij daar maar neer met een klapstoel. Dan ga ik koeien kijken.”