Jongeren met plattelandspassie

Project Passie op het Platteland verbindt en inspireert plattelandsjongeren

Waar de meeste jongeren het platteland liever verruilen voor de stad geldt dat niet voor de jongeren in Gemeente De Wolden (Zuidwest Drenthe) die Kunstacademiestudente Vera Vos opzocht voor haar project Passie op het Platteland. Vera gaf hen online en in een prachtige documentaire een welverdiend podium. “Want ze doen veel meer dan bier drinken in de keet en motor crossen. Zíj houden hun dorpen levendig.”

Terwijl veel pensionado’s graag de rust en ruimte van het platteland opzoeken, doen steeds meer jongeren het tegenovergestelde. Recent onderzoek door het Planbureau van de Leefomgeving laat zien dat vooral jongeren van het platteland verhuizen naar de grote steden. Ze trekken weg voor werk, opleiding of studie. De Provincie Drenthe verwacht dat het vertrek van jongere generaties richting grotere kernen zoals Groningen of Zwolle de komende jaren zal aanhouden.

Toch zijn er nog altijd jongeren die er heel bewust voor kiezen te blijven wonen in het dorp waar ze zijn opgegroeid. Eén van hen is Vera Vos (22). Ze is geboren en getogen in het Drentse dorp de Wijk, onderdeel van Gemeente De Wolden.

Vera: “Ik voelde me altijd al veel meer thuis op het Drentse platteland dan in de stad. Ik had een studentenkamer in Groningen, maar ging in de weekenden liever naar huis. Daar voelde ik me fijn. De vertrouwde omgeving, de nuchtere plattelandscultuur, het verenigingsleven, het dorpsfeest. Het platteland is zó gezellig.”

“Door de vele gesprekken die ik voerde met vrienden hier, kwam ik erachter dat – al vertellen de cijfers iets anders – ik lang niet de enige was die dit zo ervaarde. Zo ontstond het idee om van dit ‘thuisgevoel op het platteland’ mijn afstudeerproject te maken. Ik wilde jongeren met een passie voor en op het platteland in de spotlights zetten. Letterlijk. En figuurlijk. Vaak hebben die passies iets te maken met het feit dat ze op het platteland wonen. Daarnaast wilde ik laten zien dat jongeren zoveel meer doen op het platteland dan bier drinken in de keet en motor crossen. Over een keet wordt nogal eens negatief gedaan, maar het zijn juist die jongens en meiden die heel ondernemend zijn. Zij voelen zich verbonden met hun omgeving en zetten zich in voor hun dorpen. Zij houden, door alles wat ze doen en organiseren, hun dorpen levendig. Deze jongeren mogen wat mij betreft wel wat vaker gezien worden, zodat zij zich op hun beurt ook gezien voelen.”

Voor en door jongeren

In samenwerking met Stichting Kunst en Cultuur werd Vera’s plan verder ontwikkeld. Ook Gemeente De Wolden was enthousiast. De gemeente zag het als een mogelijkheid om jongeren in beweging te krijgen en te verbinden. In Coronatijd natuurlijk extra waardevol.

Al snel ontstond bij Vera het idee om naast online portretten van jongeren ook een documentaire over hen te maken. Cameravrouw Manon Hessels (27) met wie Vera alles organiseerde en filmde, was snel gevonden. Alleen een goed vervoersmiddel ontbrak nog. Dat werd Gerrit, een herkenbare kanariegele Volkswagenbus. “Die heb ik speciaal voor dit project op de kop getikt. Als stil eerbetoon draagt de bus de naam van de vorige eigenaar,” vertelt Vera.

Omdat niemand het project dan nog kent en veel plattelandsjongeren niet snel van zichzelf vinden dat ze ergens goed in zijn, spammen Vera en Manon de eerste tijd vooral veel informatie op hun Facebook- en Instagram-kanalen. Dat werd gedeeld en gedeeld. Toen ging het snel. “Laatst werd ik zelfs herkend: ‘Hé, jij bent toch van ’t gele bussie?’”

De meiden droegen het bijzondere project overigens niet alleen. Vera: “Ons complete team bestond uit negentien vrijwilligers. Allemaal lokale jongeren. Er kwamen steeds meer mensen bij. Via, via. Zo gaat dat op het platteland. Bijvoorbeeld een websitebouwer en iemand die dronebeelden van de bus maakte. Een aantal heeft zelfs speciaal muziek voor de documentaire geschreven.”

Gaandeweg ontstond op die manier een breed online platform, dat de indirecte verbinding vormt tussen jongeren in en om De Wolden. “Dat netwerk groeit nog steeds met de dag. Jongeren die zich spontaan melden, hun verhaal willen delen of zich afvragen of ze nog iets anders kunnen betekenen. Als gevolg van Corona waren we de afgelopen tijd vooral online actief, maar het zou natuurlijk fantastisch zijn als dit project de jongeren behalve op afstand, ook écht aan elkaar weet te verbinden. Dat er in de toekomst nog meer samenwerking uit voortkomt, waardoor jongeren elkaar straks ook in het echte leven makkelijk kunnen vinden en inspireren.”

Erkenning

Ondanks hun bescheiden aard lieten In totaal vijfendertig jongeren in de leeftijd tussen 14 en 25 jaar zich het hemd van het lijf vragen door Vera, die zichzelf gekscherend de hoofdpraatjesmaker noemt. Dertien daarvan komen terug in de vierdelige documentaire Passie op het Platteland. Voor velen was deelname aan het project behalve een welkome afleiding in tijden van lockdown ook een eervolle ervaring.  

Vera: “Met de online portretten en de documentaire geven wij de jongeren aandacht en erkenning voor wat ze doen. Wij brengen als het ware nieuws over de gewone jongeren, die vaak in hun eigen dorp op handen worden gedragen. Denk aan Davey Pollitt (18) uit Echten, een typische plattelandsjongen. Hij komt graag in de keet, rijdt op zijn klompen rond op een klassieke brommer en praat plat Drents. Tegelijkertijd houdt hij van acteren en dansen. Zo speelde hij de jonge Jack Middelburg in het openluchttheaterstuk Jumping Jack. Davey doet gewoon wat hij leuk vindt. Hij laat zien dat de keet- en plattelandscultuur prima samengaan met andere vormen van cultuur. Dat is precies wat we met Passie op het Platteland willen laten zien: durf jezelf te zijn, ook op het platteland. Het platteland is net zo divers als de stad.”

Passie op het Platteland is een doorslaand succes geworden. Eind januari ontvingen Vera en Manon Het Raspaard, de prijs van Gemeente De Wolden voor het beste participatieproject van het afgelopen jaar. De burgemeester sprak hen toe: “Vera en Manon laten met dit unieke project op een originele manier zien hoe jongeren hier leven, wonen en werken. Daar bovenop weten ze jongeren ook nog eens met elkaar te verbinden. Als je nog geen passie had voor het platteland, dan krijg je die wel door dit project.”

Vera kan het hier alleen maar mee eens zijn. “Juist doordat het project helemaal uit onszelf, de jongeren, komt en we het met elkaar hebben opgezet, is het zo krachtig.”

Inmiddels is de première van de documentaire achter de rug. Dat was het eerste echte live-event, waar alle jongeren aanwezig waren en zich lieten zien. Ryan opende als radiomaker de avond, er speelden jongerenbandjes en Axel bood zijn baksels aan.”

Toekomst

Vera’s afstudeerproject mag daarmee afgerond zijn, Passie op het Platteland absoluut niet.

Vera: “Binnenkort gaan we om de tafel met de burgemeester en de wethouder om onze toekomstplannen te bespreken. Zo willen we onder de noemer Passie op het Platteland op tour mini-festivals opzetten in verschillende dorpen in De Wolden. Die zullen helemaal georganiseerd worden voor en door lokale jongeren. Daarnaast willen we de jongeren zelf dingen laten posten op ons account. En we blijven hen opzoeken. Want door zo’n ontmoeting voelen ze zich sneller gehoord en verbonden met het netwerk.”

Ook een doorstart van het project elders in Drenthe of Overijssel behoort wat Vera betreft tot de mogelijkheden. “We blijven wel creatief, dus we zullen met lokale mensen weer nieuwe ideeën bedenken. Maar dat zou zeker superleuk zijn. Door dit project heb ik ontdekt hoeveel energie ik krijg van het bij elkaar brengen van mensen. Dat wil ik blijven doen. Het liefst op het platteland. Mijn band met de omgeving en plattelandscultuur zijn alleen maar sterker geworden.”